Recep Şükrü Güngör

bence, mucize gerçekçide hiçbir endişe uyandırmaz. Gerçekçide iman uyandıran mucize değildir. Gerçekçi, imansızlık yolunu tutmuşsa bir mucize görse bile kendinde buna inanmamasını sağlayacak kuvvet ve kabiliyeti bulur. Mucize inkâr kabul etmez halde bile olsa boyun eğmez; hislerine sırt çevirir. Kabule yanaştığı takdirde bunu mucize saymaz, şimdiye kadar bilmediği tabii olay şeklini de görür. Gerçekçinin imanı mucizeden doğmaz; iman, mucizeleri doğurur. Böyle kimse bir kere iman edince artık kendi gerçekliğinin zarureti olarak mucize imkânını da kabul etmek zorundadır. Havari Thomas, görmeden inanmayacağını söylemiş, gördükten sonra “Rabbimsin, Tanrımsın!” demişti. İnanmasına mucize mi sebepti? Her halde değil; inanmak istediği için inanmıştı. Hattâ belki “Görmeden inanmayacağım” dediği zaman bile varlığının en saklı köşesinde tamamen iman etmişti.

Tam tersine bu, bambaşka, son derece şahsi, başkalarını hiç ilgilendirmeyen ve Alyoşa’ya etrafta her şeyi unutturabilen iç kapanıklığıydı. Yoksa Alyoşa insanları severdi, bütün ömrünce onlara tam bir inançla bağlanmıştı. Gene de hiç kimse delikanlıya budala ve saf biri gözüyle bakmamıştı. Halinde, insanların yargıcı olmak istemediğini, hüküm verme işini üstlenmekistemeyeceğini ve hiçbir şeyi kınamayacağını belirten bir ifade vardı. Sanki her hareketi hoş karşılayıp, ayıplamıyor gibi görünüyor, gene de çoğu zaman acı acı üzülmekten kendini alamıyordu

bilâkis, sakin, samimi olduğunu anlardı. Arkadaşları arasında kendini göstermeyi sevmezdi. Belki bu yüzden kimseden çekindiği de yoktu, halbuki çocuklar pervasızlığıyla gururlanmadığını, âdeta cesaret ve pervasızlığının farkında olmadığını görüyorlardı. Hiç kin tutmazdı. Kalbini kırmış bir arkadaşının sonradan söylediği bir sözü cevapsız bırakamaz, yahut saf, içten, aralarında bir şey olmamış gibi bilerek affetmiş hali de yoktu; saydırmaya başlardı. Hem de bunu yaparken hakareti, nasılsa hakaret saymıyor, böylece çocukları büsbütün kendine bağlıyordu