Әдеби жәдігерлер V

Тән саулықта, аман-есен бармысың

Айтты Өгдүлміш: — Қызметіңе жараса,

Бар бегінде құлдың хақы, қарасаң...

Ең әуелі ішіп-жемін берерсің,

Іске күші сай тұруын елерсің...

Қызметшінің енбегі •— сор, жолы — ауыр,

Түсінген бек сезер өзі-ақ бодауын.

2960 Құлы бектің сүйінішін малданар,

Жан-тәнімен жақсы істеуге қарманар.

Ыстық - суық, аш - тоғына қарамас,

Сыннан өткен, өзің бағып өсірген,

Көңілін ұстап, тура жүрген кісі жөн.

2885 Көңілі тоқ, мейірлі, әділ оттан да,

Пейіл - құлқы түзу болса оқтан да.

Осындай жан ұстаса ыдыс құлағын,

Іске жарап, төгер шырын құнарын.

Ыдысшы ұстар күллі түрлі дәріні —

Гуәріш, мәжүн, чурны қосқан кәдімгі.

Алуан түрлі дәріні ұстар даяр қып,

Қаласа ішіп. жейтін иә жалайтын.

Олардың әрқайсысына жеке - жеке түрліше ат берген. Әділетке «Күшуды Елік» атын беріп, хан орнына қойған; Дәулетке «Айтолды» деген ат беріп, уәзір орнына қойған; Ақылға «Әгдүлміш» атын беріп, уәзірдің ұлына балаған; Қанағатқа «Одғұрмыш» атын беріп, уәзірдің туыс, ағасы деп санаған.

Патшаларда қалың халық қақы бар,

Ал халықта патшалардың қақы бар.

Қара халық күзетсін де патшасын,

Патша елінің жан мен тәнін сақтасын.

Сөз бұрындық* дерлік таққан түйеге,

Түйе ере берер бұйда, иеге.

Біліп сөйле, сөзіңде сол, өң болсын,

Сөзің түпсіз қараңғыға көз болсын!

Кісі міні ақылменен күзелер,

Халық міні білімменен түзелер.)

Бүл екеумен тындырмасаң жұмысты,

Білімді қой, ал қолыңа қылышты!

Көп сөйлесең, «Езбесің» деп, жек көрер,

Сөйлемесең, «Мылқау екен», деп сөгер!

Сөзді ұлыма арнадым мен, ер - батыр,

Ұлым, тыңда, менде алтын — кен жатыр.